Μήπως τελικά η ώρα του φαγητού είναι διασκέδαση; Τα προβλήματα σίτισης και συγκεκριμένα η τροφική επιλεκτικότητα και η τροφική αμυντικότητα είναι κάτι σύνηθες στην παιδική ηλικία.
Με τον όρο τροφική επιλεκτικότητα εννοούμε ότι ένας άνθρωπος αποφεύγει εντελώς μια ολόκληρη ομάδα από την διατροφική αλυσίδα όπως π.χ. όσπρια, κρέας, γαλακτοκομικά κ.λ.π.
Ενώ, η τροφική αμυντικότητα περιλαμβάνει την άρνηση του παιδιού να λάβει νέες τροφές. Πολλά παιδιά μεταξύ 1,5 και 4 ετών αρχίζουν και επιλέγουν τις τροφές τους ανάλογα με:
- την υφή,
- την οσμή,
- το χρώμα,
- τον ήχο που κάνει η τροφή μέσα στο στόμα,
- ακόμα και το εμπορικό σήμα.
Αυτό μπορεί να οφείλεται σε:
- απτική-γευστική-οσφρητική υπερευαισθησία
- συμπεριφοριστικούς παράγοντες
- κακή εμπειρία κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής
- παθολογικούς παράγοντες (δυσκολίες στη μάσηση, στην κατάποση, στην πέψη) όπως σε περιπτώσεις δυσφαγίας ή γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης
- νευρολογικούς παράγοντες (εγκεφαλική παράλυση)
Ποια είναι τα συνηθέστερα λάθη;
Ένα από τα συνηθέστερα λάθη είναι, ότι οι γονείς καταβαλλόμενοι από άγχος, πιέζουν το παιδί να δεχθεί την τροφή στο στόμα του. Παράλληλα, παρατηρείται να χρησιμοποιούνται υλικοί παράγοντες, είτε για να δελεάσουν, είτε για να ξεγελάσουν τα παιδιά, ώστε σε ανύποπτο χρόνο να τοποθετηθεί εν αγνοία τους η τροφή στο στόμα τους, μεγαλώνοντας έτσι ακόμα περισσότερο την αποστροφή τους και να αποκτούν άσχημες εμπειρίες και μνήμες από την διαδικασία του φαγητού.
Ακόμα, πολλοί γονείς ταΐζουν εκείνοι τα παιδιά τους ή τους δίνουν από νωρίς κουτάλι και πιρούνι προκειμένου να μην «αγγίζουν» με τα χέρια τους το φαγητό, με αποτέλεσμα το παιδί να μην εκτίθεται σε νέες υφές, οσμές και γευστικές εμπειρίες.
Πώς μπορούμε όμως να βοηθήσουμε ένα παιδί να διευρύνει το διαιτολόγιο του;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως για τα παιδιά τα πάντα είναι παιχνίδι.
Όπως και η διαδικασία του φαγητού. Μία πολύ ευχάριστη και διασκεδαστική στρατηγική αντιμετώπισης της τροφικής επιλεκτικότητας είναι το λεγόμενο FoodPlay.
Τι είναι, ωστόσο, το FoodPlay;
Ο γονιός μπορεί μαζί με το παιδί να πάρει διάφορα φρούτα, λαχανικά ακόμη και μαγειρεμένο φαγητό και να παίξουν με αυτά μόνο με τα χέρια τους.
Να ζωγραφίσουν με μαρμελάδα, σαντιγί και σάλτσα και να κατασκευάσουν ανθρωπάκια και ζώα από φρούτα και λαχανικά.
Είναι πολύ σημαντικό ο γονιός να ακολουθεί τους «χρόνους» του παιδιού και να του υπενθυμίζει πως εκείνη την ώρα «Μόνο παίζουμε και δεν είναι ανάγκη να φάμε.
Κι αν λερωθούμε δεν πειράζει».
Επιπλέον, tips & συμβουλές:
- την ώρα του φαγητού καθήστε όλοι μαζί γύρω από το τραπέζι. Αυτό κάνει το παιδί να αισθάνεται ασφάλεια, θαλπωρή και πως το φαγητό είναι ομαδικό «παιχνίδι».
- βάλτε στο πιάτο του παιδιού τροφές που του αρέσουν και εισάγετε πάντα μία μία τις άγνωστες. Έτσι το παιδί δεν έρχεται αντιμέτωπο κάθε φορά με πολλές τροφές που δεν του αρέσουν και δεν του προκαλεί σύγχυση.
Έχετε στο μυαλό σας όμως, ότι, όπως, ο καθένας από εμάς έχει τις δικές του προτιμήσεις στο φαγητό, έτσι γίνεται και με τα παιδιά.
Δεν πειράζει, λοιπόν, αν προτιμάει ένα φρούτο από ένα άλλο.
Τέλος, είναι χρήσιμο πάντα πριν δώσετε ένα φαγητό στο παιδί που ίσως περιλαμβάνει μία μίξη τροφών, να αναρωτηθείτε, αν αυτό θα το τρώγατε εσείς οι ίδιοι κι αν είναι όντως νόστιμο.
Ωστόσο, σε ποιον τελικά πρέπει να απευθυνθείτε για να αξιολογήσει το παιδί σας, να ζητήσετε συμβουλές ή ακόμα και να παρέμβει στις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί;
Η διαδικασία της αξιολόγησης και της διάγνωσης σε περιπτώσεις δυσκολιών στην πρόσληψη τροφής περιλαμβάνουν τις απαιτούμενες ιατρικές εξετάσεις, οι οποίες δίνονται από τον θεράποντα ιατρό, καθώς και αξιολόγηση από λογοθεραπευτή και εργοθεραπευτή. Η παρέμβαση περιλαμβάνει μια πολύ προσεκτική προσέγγιση των δυσκολιών του παιδιού, η οποία απαιτεί την συνεργασία μεταξύ εξειδικευμένων ειδικών, καθώς και του οικογενειακού ή/και του σχολικού περιβάλλοντος του παιδιού, με σκοπό την καλύτερη αντιμετώπιση της δυσκολίας.